Ол күндердің өшпес даңқы

Ол кезде Жамбыл ауданы, Бе­рікқара ауылдық кеңесіне қарасты біздің Майтөбе ауылынан 200-ден аса адам Отан қорғауға аттанса, со­ның ішінде, 1921 жылы туылған Сейіт­хан Сейдахметов соғыс бас­талған күннен кейін ай ішінде Көк­ше­тау қаласында жабдықталған соғыс тактикасын оқытып-жат­тық­ты­ратын мек­тептен бірақ шықты.

Сол кезде жетіжылдық білімі бар қазақ баласы үшін әскери-соғыс дайындығын меңгеру онша қиын бола қойған жоқ. Шымыр денелі, орыс тілін түсініп, өз ойын жеткізе де алатын жағдайы бар, ойлы аза­мат дайындықтан жақсы өтті.
1942 жылдың ақ­пан айында Москва-Ста­лин­град бағытындағы қор­ғаныс шебінде қиян-кесі ұрыстарға қатысты. Одан кейін Орел, Белгород, Курск, Минск әскери құ­рамалары сапында жан алып, жан беріскен шайқастарға қатысты. Екі рет жараланып, емде­ліп, қатарға қайта қосылды.
1944 жылдың алғашқы аптасын­да арттарынан қосымша күш кел­генше, өз бөлімшесінен тірі қалған екі жауынгермен бір топ жаудың жасағын біраз уақыт тежеп тұрады.
Сейітхан аға осы кезде сол аяғының тоқпан жілігінен ауыр жа­рақат алады. Ет қызумен атысты тоқ­татпай шыдап, оларды біраз шы­ғын­ға ұшыратады. Қосымша келген күш оны жолдасымен санитарлық бөлімге жібереді. Одан Серпухов қаласы госпиталінде аяқты кеспесе болмайды деген тұжырым болады. Жас жігіт кестірмей жазылудан үмітті еді. Ақырында госпиталь бас дәрігері, ұлты азербайджан, жоғары білімді маман, Қазақстанда тұрған Әлиев: «Сен кестірмеймін деп қасарыса берсең, 5-7 күндік ғана өмірің бар. Жігітім-ау, соғыс біздің жеңіспен аяқталады оған сен. Ата-анаңа, бауырларыңа бір аяқпен де қымбатсың, еліңе аман барып, ел қатарлы үйлі-баранды боласың, сен сияқтылар қашанда құрметке ие»,-дейді.
19 қаңтар күні операция жа­са­лынып, 1944 жылдың қазан айын­да елге оралады. Қайтар жолы Сер­пухов-Москва-Тбилиси-Баку-Красноводск-Ашхабад-Ташкент-Жамбыл-Майтөбе. «Қайтарда атал­ған қалалардың тарихи, көрікті орындарын аралатып көрсетті, өкі­метке рахмет» - деп отыратын «Қызыл Жұлдыз» ордені мен бірнеше медальдардың иесі Сейіт­хан ағамыз.
Ағамыз ауыл шаруашылық сала­сында бухгалтерлік есеп ма­­мандығы бойынша курсты біті­ріп, зейнетке шыққанға дейін фермада бухгал­тер, орта­лық кеңседе экономист қыз­мет­те­рін атқарды. Аудандық, об­лыстық партия комитеттерінің грамоталарымен, «Еңбектегі Ерлі­гі үшін» медалімен марапаттал­ды. Ауылдық ардагерлер кеңесін басқарды. Майтөбе кеншарының қой фермасында бухгалтер кезін­де менің әкем жұмыс аттарын бақты. Тұрсын Айтөлеков деген ағамыз веттехник болатын. Сейіт­хан көкеміздің анасы Мерекул апа, Тұрсын ағамыздың анасы Рыс апа, ең жолы кіші менің шешем Тұ­нық туған абысындай еді. Тамақты кімнің асы бұрын дайын сол үй­ден ішуші еді. Мен бала көңілмен ол кісілерді ең жақын туысымыз деп ойлайтынмын. Сейітханның да, Тұрсынның да өздері де, отба­сы да менің әкеме өте ықыласты еді. Осы күнде ойласам, соғыстың жас жесіріне қайта үйленіп, пер­зентті кеш көрген әз ағаларына деген рухани қамқорлығы екен ғой.
Секең інісін, қарындасын, екі баласын саналы азаматтар қатарына жеткізіп, тәрбиеледі.
Кейін өзім үйленіп, қызметке араласа бастаған кезімнен ол кісі өмірден озғанша арада үй жоқ, шарбақ қоршауы бір көрші бол­­дық. Ауылдық кеңес атқару ко­ми­т­етінің председателі болып тұрғанымда Ұлы Отан соғысы­ның ардагері, ІІ-топтағы мүге­дек, ауылдық кеңес жанындағы ардагерлер алқасының төрағасы Сейітхан Сейдахметовке жаңа соғылып жатқан үйлердің есебі­нен пәтерін кеңейту мәселесін атқару комитет мәжілісінің күн тәртібіне қойып, ол үйдің өз үйімнің жанында болуын қам­тамасыз еткенім бар еді. Сол үйде қазір кіші ұлы тұрып жатыр.
Жеңгеміз Ханзада ешкімді жатырқамайтын ақкөңіл, бауыр­машыл, бұл жағынан көкеміздің көшірмесі сияқты адал жан еді. Үш жасымнан менің атымды атамай «Тайғара» деп кеткен асыл жеңгем өмірден өткен­ше сонысынан жаңылмады. Бір отбасы бір жаққа ұзап шықса, кілті екінші үйде, от жағулы, сиыр сауулы, мал қамаулы, ба­лалар күтулі.
Сейітхан көкем керемет атбегі болатын. Ат әбзелдеріне ықтиятты еді. Бәйгеге ат қосса келмей қалған емес. Атқа мініп тамашадан қалмайтын, нық отыратын.
Екінші немересі дүниеге келді, шашу беріп, мәз-мейрам болып жатыр Сейітхан көкем. «Ал, Ергенжан, осы жолды саған бердім, немеремнің атын сен қоясың»,-деді.
«Олай болса, үлкен немере­ңіз Жандос, бұл Досжан бола­ды»,-дедім. Бетіме күлімсіреп қарап отыр. «Оған негіз бар, сіз Сейітхан, ал, Хансейіт сіздің ініңіз ғой»-дедім. Маған риза болып, рахаттана күлді.
Сейітхан аға 1998 жылы дүние салды. Ағайын атқа қонса қуанатын, жайсыз жағдайында жабырқайтын, жөн-жосықпен демеп жіберетін үлкен парасат иесі болған тұлғалардың еске жиі түсері сөзсіз.
Ерген Мәдімарұлы,
ауданның Құрметті азаматы, Мемлекеттік қызмет ардагері.