Таластың да, Алаштың да мақтанышы
- Толығырақ
- Құрылды 06.05.2016 10:11
- Категория: Мақалалар
«Поэзия» деген – шексіз, құдіретті әлемге ақын Күләш Ахметова өткен ғасырдың сонау 60-шы жылдарының басында, Жамбыл медицина училищесінде оқып жүрген балаң шағында-ақ қадам басқан екен.
Киелі Талас жерінде, Үшарал деген айтулы ауылдағы орта мектепте білім нәрімен сусындаған ақынның бір ерекшелігі -Таласын, оның әрбір қарапайым баласын, сайын даласын құлай сүюінде болса керек?!
Олай дейтініміз – ақынның қандай да бір жыр жинағын оқысаңыз, Талас жері мен елі туралы, қарапайым да кішіпейіл, дархан көңілді, жаны жайсаң ұлдары мен қыздары туралы жыр шумақтары көптен кездеседі.
Өзінің өлең–жырларына үнемі арқау ете жүріп, сүйікті мекені – Таласынан көңілінің алысқа ұзамағандығын, тіпті, жүрегінің бірге соғатындығын аңғарғандай боласыз.
Талас жеріне, оның халқына деген шынайы сүйіспеншілігі мен махаббаты ақынның көптеген жыр-шумақтарына арқау болуы-оның Талас елі десе көңілінің алып-ұшып тұратындығының, сүйікті мекеніне деген құрметінің айғағындай.
Алғашқы еңбек жолын Үшарал медпунктінің меңгерушісі болып бастаған Күләш апайымыз аз-кем уақыт сол кездегі «Ленин жолы» газетінде қызмет атқарғаннан кейін, сонау 70-ші жылдардың басында-ақ Алматыға, ондағы әдебиет пен өнердің дарынды өкілдерінің ортасына барып, сол кездегі республикалық «Қазақстан пионері» газетінде шығармашылық еңбек жолын одан әрі қарай сәтті жалғастыруы-ақынның өнерінің, өлеңінің өрісті болуына, қанатының қатаюына, шығармашылығының шыңдала түсіп қана қоймай, сонымен бірге, өркендей түсуіне, әрі «өлең» деген «айдын - көлде» шынайы махаббат пен сүйіспеншіліктің символы – аққудай еркін, қалықтай жүзуіне ерекше әсер еткендігі даусыз.
Дәл сол жылдары Күләш апайымыздың өлеңдері республикалық басылымдарда жиі жарияланып, жыр сүйер, өлеңді өнер деп бағалаған жұртшылықтың, әсіресе, өзінің замандас, құрбы-құрдастарының жүрегінен орын ала бастағандағы біздерге баспасөз беттерінде әр жылдары жарық көрген мақалалар арқылы белгілі.
Өлеңді, өмірді жан-тәнімен, пәк көңілімен сүйетін ақын Күләш Ахметова «Сен-менің бақытымсың!» атты жыр жинағы үшін 1978 жылы Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының лауреаты атағына ие болған екен.
Міне, осылайша поэзия әлеміне сонау бір жылдары ерекше табиғи талантымен «еркелей» енген ақын қыз – бұл күндері халқының лайықты қошеметі мен сүйіспеншілігіне бөленген, қазақ поэзиясында өзіндік орны бар дара тұлға, табиғи талант иесі екендігін барша жұртшылықтың мойындағандығы анық.
Ақынның жеткен жетістіктері мен шыққан шыңдары да жұртшылықтың жадында:
ҚР Мемлекеттік сыйлығының иегері, Қазақстан Жастар одағы сыйлығының лауреаты, халықаралық К.Симонов атындағы сыйлықтың лауреаты, «Құрмет» орденінің иегері, Жамбыл облысының Құрметті азаматы.
Міне, осылардың барлығы да – ақынның туған елге, сүйікті Отанына, Қазақ еліне деген жүрек түкпірінен туындаған өлең-жырларының өтемі іспетті десек, артық айтқандық болмас.
Ал, ақынның өткен жылы Астана күні мерекесіне орай жарық көрген «Орман» атты жыр жинағын оқи отырып, қанатын қияға, биік шыңдарға қарай қомдаған бейне бір қыран құсты елестеткендейсіз...
Қазақ елінің бүгінгі жарқын да бақытты өмірін, келешегін ой-елегізінен өткізіп, жырларына сәтті арқау етуі – аса бір шеберліктің, шынайы да дархан дарын иесінің қарым-қабілетінің, шығармашылық мүмкіндігінің мол екендігінің тағы да бір айғағындай.
Қазақтың кең-байтақ сайын даласын, орман-тоғайын, өзен – көлдері мен заңғар тауларын, заманауи үлгімен Сарыарқа төрінде бой көтерген Астананы, өзге де сұлу шаһарларын өлең, жыр-шумақтарына арқау ете отырып, ақын сүйікті Отанымызды, оның бай табиғатын сүюге меңзейді.
Осының бәрі шынайылығымен оқыған жанның жүрек түкпірінен орын алатындығы анық.
Жыр-жинақтың алғашқы парағын ашқанда-ақ өлең шумағының өзі оқырманды мақтаныш сезіміне бөлейді:
Адамдарды таңдантып, мәңгі ойлантып,
Ұшқан құстай зулайды, самғайды уақыт.
Мына шексіз ғаламда, өз далаң мен
Өз Отаның болғаны-қандай бақыт!
Ия, шын мәнінде, бұл күнде аты әлемге мәшһүр болған Қазақ елінің, Қазақстанның-сүйікті Отанымыздың перзенті болу-бағалай білгенге баға жетпес Бақыт!
Ал ақынның:
Құмармын, мен тірлікке құмар екем,
Құмар етпей қоя ма мына мекен?!
Ұрпақтарға қалатын Ұлы жерге,
Жасағаннан тыныштық сұрап өтем! - деп, жыр - жинағын түйіндеуі - ерекше бір тапқырлық десе де болғандай.
Қазақ Елінің ертеңіне алаңдаулы сезімтал ақын, аяулы ана жүрегі ұрпағының бейбіт өмір сүруінің, халқының бақытты, келешегінің жарқын, арайлап атқан әр таңының шуақты, халқының бай-қуатты болуының, шын мәнінде өркендеген Мәңгілік Елге айналуының шынайы тілеуқоры болуы көңіліңе қуаныш сезімін ұялатқандай.
Туған елге деген шынайы махаббат, сірә, осындай-ақ болса керек?!
Ақынның «Орман» атты жыр-жинағы қалың ел қара орманының- қазақ халқының рухани ләззат алуына қосқан кезекті сыйы екендігі даусыз.
Осы орайда, өлең–сөздің қадірін бағалай білетін қарапайым оқырмандардың атынан ақын Күләш Ахметова апайымызды «70» деген – жеті белестің құзар шыңына шығуымен шын жүректен құттықтай отырып, алдағы уақыттарда да атар таңдарының арайлы, бақытының баянды бола беруін тілейміз.
Қазақ елінің, әсіресе, тағдыр табыстырған өмірлік жансерігі – қазақтың дарынды ұлдарының бірі, ақын, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Қайырбек Асанов ағамыз бен ұл–қыздарының, немерелерінің бағына ғұмырының ұзақ болып, шығармаларының халқымызбен бірге ұзақ жасай беруін тілеу абзал.
Қорыта айтқанда, ақын Күләш Ахметова – таластықтардың да, барша алаштықтардың да мақтанышы екендігі даусыз.
Өйткені, ол – барша қазақ оқырмандарының сүйіктісіне айналған дара ақын, қазақтың кең байтақ сайын даласының Бұлбұлы!
Пернебек ОСПАНОВ,
аудан әкімдігі мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің басшысы,
Қазақстан Республикасының білім беру ісінің Құрметті қызметкері, Қазақстанның Мәдениет қайраткері.
Талас тынысы
Газет pdf нұсқасы